Artykuł
Synagoga (XVI w.) - obecnie siedziba Miejskiego Domu Kultury
Synagoga zbudowana została w XVI w. Potwierdzają to dokumenty historyczne z 1584 r. Spalona podczas masakry Chmielnickiego (lata 1648 - 1649). Jan Zamoyski ostatni właściciel Szczebrzeszyna w 1659 r. zezwala na wybudowanie nowej synagogi w tym samym miejscu. Zbudowana w stylu renesansowym z pięknym fryzem arkadowym, nakryta łamanym dachem polskim. Spalona ponownie w 1939 r., odbudowana w latach 1955 - 1965 i od tej pory jest siedzibą Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w Szczebrzeszynie. Społeczność żydowska związana była ze Szczebrzeszynem od wieków. Pierwsze wzmianki o zorganizowanej gminie żydowskiej pochodzą z XVI w. Żydzi Szczebrzescy zajmowali się handlem przyprawami i wonnymi korzeniami. W 1584 r. Jan Czarnkowski - właściciel Szczebrzeszyna z tych lat wyznaczył miejsce na kirkut - cmentarz żydowski.
fot.A.Klajn
W roku 1765 r. w Szczebrzeszynie zamieszkiwało 444 Żydów, w roku 1815 populacja żydowska liczyła 1083 osoby (31 % ludności miasta), w roku 1827 r. - 1605 (38 % ludności miasta), a w 1897 r. - 2644 (42 % ludności miasta). II wojna światowa przyniosła wielką eksterminację Żydów Szczebrzeskich, spalono synagogę i wymordowano lub wywieziono całkowicie Żydów ze Szczebrzeszyna. Ci którym udało się przeżyć założyli "Izraelskie Towarzystwo Żydów Szczebrzeskich". Towarzystwo to w dniu 6 VIII 1991 r. wmurowało tablicę pamiątkową na ścianie synagogi oraz wzniosło pomnik ofiar II wojny światowej na cmentarzu Żydowskim.
fot. A. Klajn
MDK Szczebrzeszyn
